Ἐπίσης εἰς τὸ η’ Κεφάλαιον τῆς πρὸς Ρωμαίους· «Πνεῦμα πραότητος» τὸ λέγει, εἰς δὲ τὸ ϛ’ Κεφάλαιον τῆς πρὸς Γαλάτας, πνεῦμα προφητείας, ὡς τὸ «Ἡ γὰρ μαρτυρία τοῦ Ἰησοῦ ἐστι τὸ πνεῦμα τῆς προφητείας» (Ἀποκ. ιθ’ 10). Ὥστε ἡ μία καὶ ἡ αὐτὴ ἐνέργεια τῆς Ἁγίας Τριάδος λέγεται πολλαχῶς κατὰ τὰ διάφορα χαρίσματα, καθὼς ὁ μακάριος Παῦλος εἰς τὴν πρώτην πρὸς Κορινθίους Ἐπιστολήν του λέγει· «Διαιρέσεις δὲ χαρισμάτων εἰσί, τὸ δὲ αὐτὸ Πνεῦμα· καὶ διαιρέσεις διακονιῶν εἰσι καὶ ὁ αὐτὸς Κύριος· καὶ διαιρέσεις ἐνὲργημάτων εἰσίν, ὁ δὲ αὐτός ἐστι Θεός» (Α’ Κορινθ. ιβ’ 4-6). Ὡσαύτως καὶ ὁ ἱερὸς Κύριλλος ἐν τοῖς Θησαυροῖς λέγει· «Δωρεῶν εἴδη πολλά, ταῦτα δὲ πάντα ἐνεργεῖ ἓν καὶ τὸ αὐτὸ Πνεῦμα».

Ἡ ἐνέργεια λοιπὸν καὶ ἡ δωρεὰ τοῦ Παναγίου Πνεύματος δίδεται εἰς τὰ κτίσματα καὶ ὄχι ἡ ὑπόστασις. Ἀλλὰ καὶ αὐτὴ ἡ Χάρις τοῦ Παναγίου Πνεύματος, Πνεῦμα Ἅγιον λέγεται καὶ τὰ χαρίσματα Αὐτοῦ, καθὼς εἶναι ἡ δύναμις, ἡ σοφία καὶ ἄλλαι δωρεαί, καθὼς ὁ Μέγας Βασίλειος εἰς τὸν δ’ λόγον κατ’ Εὐνομίου λέγει· «Ἡ δύναμις, ἡ σοφία, ταῦτα ἄκτιστα καὶ συναΐδια Θεῷ· οὐ γὰρ ἦν ποτε ἄσοφος καὶ ἀδύναμος ὁ Θεός». Ἐπίσης ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος εἰς τὴν ἑρμηνείαν τοῦ η’ Κεφαλαίου τῆς πρὸς Ρωμαίους λέγει· «Ὁ μὲν εἶχε προφητείας χάρισμα καὶ προέλεγε τὰ μέλλοντα, ὁ δὲ σοφίας καὶ ἐδίδασκε τοὺς πολλούς· μετὰ τούτων ἦν ἁπάντων καὶ εὐχῆς χάρισμα, ὃ καὶ αὐτὸ πνεῦμα ἐλέγετο» (Migne 60ος, στ. 533). Ἀλλὰ καὶ ἄλλοι πολλοὶ τὰ χαρίσματα τοῦ Παναγίου Πνεύματος πνεῦμα λέγουσι καὶ τὸν αὐτὸν ὁρισμὸν δέχονται τῆς οὐσίας· καθὼς εἰς τὸν ε’ λόγον πρὸς Εὐνόμιον λέγει ὁ Μέγας Βασίλειος· «Ἐπὶ τῆς ἁπλῆς καὶ ἀσωμάτου φύσεως, τὸν αὐτὸν τῆς οὐσίας λόγον, ἐπιδέχεται ἡ ἐνέργεια». Ἐπειδὴ λοιπὸν ἡ οὐσία τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀΐδιος καὶ ἄκτιστος καὶ ἡ ἐνέργεια Αὐτοῦ εἶναι θεία καὶ ἄκτιστος. Ὅθεν καὶ ὁ Ἐπιφάνιος (ἐν τῷ Ἀγκυρωτῷ) λέγει· «Οἱ Ἅγιοι καταξιοῦνται τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον ἐνοικίζειν ἐν αὐτοῖς». Πνεῦμα Ἅγιον τὴν Χάριν καὶ τὴν δωρεὰν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ὀνομάζων καὶ ὄχι τὴν ὑπόστασιν, ἐπειδὴ ἡ ὑπόστασις εἶναι μία καὶ δὲν πληθύνεται· ἡ δὲ ἐνέργεια γίνεται πολλὰ ἐν τοῖς ὑποκειμένοις Ἁγίοις, διότι ἄλλος μὲν ἔχει χαρίσματα προφητείας, ἄλλος σοφίας, ἄλλος πίστεως καὶ ἄλλος ἄλλο. Εἰς τοῦτο ἀποβλέπων καὶ ὁ ἱερὸς Αὐγουστῖνος ἐν τῷ περὶ Τριάδος (Κεφ. ιθ’) τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον δῶρον ὠνόμασε καὶ ὡς δῶρον δίδεται καθὼς ἐπίσης καὶ ὁ θεῖος ὁ Μάξιμος πρὸς Πύρρον τὸν Πατριάρχην τὸν αἱρετικὸν ἔλεγε· «Μωσῆς καὶ Δαβὶδ καὶ ὅσοι τῆς θείας ἐνεργείας χωρητικοί, πνεύματι ἐκινοῦντο αὐτοί».