Τῇ ΚϚ’ (26ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς ἡ Μετάστασις τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου καὶ Εὐαγγελιστοῦ, φίλου, παρθένου, ἐπιστηθίου καὶ ἠγαπημένου τοῦ Κυρίου, ΙΩΑΝΝΟΥ τοῦ ΘΕΟΛΟΓΟΥ.

Ὅτε δηλαδὴ εὑρὼν αὐτοὺς ὁ Κύριος ἁλιεύοντας ἐπὶ τῆς Τιβεριάδος συνέφαγε καὶ διελέχθη μὲ ὅλους τοὺς ἐκεῖ εὑρεθέντας Ἀποστόλους, τότε ὁ Πέτρος θέλων νὰ ἔχῃ συνακόλουθον καὶ τὸν Ἰωάννην, διὰ τὴν ἀγάπην ἣν εἶχεν εἰς αὐτόν, διὰ τοῦτο λέγει πρὸς τὸν διδάσκαλον Χριστόν. «Οὗτος δὲ τί;» ἐφανέρωσε δὲ ὁ Κύριος τὴν αἰτίαν, διὰ τὴν ὁποίαν δὲν ἤθελε νὰ συνακολουθήθῃ καὶ ὁ Ἰωάννης, ἀπολογησάμενος καὶ εἰπών· «Ἐὰν αὐτὸν θέλω μένειν ἕως ἔρχομαι, τί πρὸς σέ;» τοὐτέστιν, ἐὰν θέλω νὰ μένῃ ἐπὶ τοῦ ἁλιεύματος ὁ Ἰωάννης, καὶ ν’ ἁλιεύῃ ἕως οὗ ἐγὼ ἐπανέλθω ὧδε, τί πρὸς σέ; [2] Ἐπειδὴ λοιπὸν ὁ Χριστὸς εἰς οὐδὲν ἄλλο μέρος ἐφανέρωσεν, ὅτι δὲν θὰ ἀποθάνῃ ὁ Ἰωάννης, διὰ τοῦτο φανερὸν εἶναι, ὅτι καὶ αὐτὸς ὁμοίως μὲ τοὺς ἄλλους Ἀποστόλους ἀπέθανε· μαρτυρεῖ δὲ τὸν θᾴνατόν του καὶ ὁ τάφος του, ἀπὸ τὸν ὁποῖον ἐξέρχεται καὶ κόνις λεπτὴ εἰς ἰατρείαν πολλῶν ἀσθενειῶν. Καὶ ὁ μὲν Καισάριος ταῦτα ἀπεκρίθη εἰς ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι εὐλαβῶς τὸν ἠρώτησαν.

Ὁ δὲ τὴν γλῶτταν χρυσοῦς Ἰωάννης εἰς πολλὰ μέρη τῶν γλυκυτάτων λόγων του ἀποδεικνύει, ὅτι ἀπέθανεν ὁ Ἰωάννης. Πρῶτον μὲν ἐν τῷ Εὐαγγελίῳ περὶ τούτου διερμηνεύων καὶ λέγων, ὅτι τὸ μὲν νὰ μένῃ ὁ Ἰωάννης δὲν εἶπεν ὁ Κύριος διὰ νὰ μὴ ἀποθάνῃ· ἀλλὰ διὰ νὰ μὴ εἶναι ἡνωμένος ὁ Ἰωάννης μὲ τὸν Πέτρον, εἰς τὸν καιρὸν τοῦ κηρύγματος, ἀλλὰ νὰ μένῃ χωριστὰ κηρύττων εἰς τοὺς τόπους τοὺς πέριξ τῆς Γαλιλαίας. Ἐπειδὴ δηλαδὴ ὁ Χριστὸς ἔβλεπε τὸν Πέτρον, ὅτι ἐφρόντιζε πολὺ περὶ τοῦ Ἰωάννου, καὶ δὲν ἤθελε νὰ χωρισθῇ ἀπὸ αὐτόν, καὶ διὰ τοῦτο ἔκαμε καὶ τὴν ὑπὲρ αὐτοῦ ἐρώτησιν, εἰπών· «Οὗτος δὲ τί;» τοὐτέστι, διατί δὲν θὰ πορευθῇ καὶ αὐτὸς εἰς τὴν αὐτὴν ὁδὸν τοῦ κηρύγματος, καθὼς καὶ ἐγώ; διατὶ δὲν θὰ γίνῃ καὶ αὐτὸς συγκοινωνὸς μὲ ἡμᾶς τῆς ἐπιστασίας τῶν προβάτων; διατί δὲν θὰ προχειρισθῇ καὶ αὐτὸς οἰκονόμος τῶν λογικῶν ψυχῶν; ταῦτα, λέγω, εἰπόντος τοῦ Πέτρου, εἶπεν ὁ Κύριος· «ἐὰν αὐτὸν θέλω μένειν ἕως ἔρχομαι, τί πρὸς σέ;» εἶπε δὲ ταῦτα, ἀφ’ ἑνὸς μέν, ἵνα χωρίσῃ αὐτοὺς ἀπὸ τὴν πρὸς ἀλλήλους ἄκαιρον ταύτην προσπάθειαν καὶ ἕνωσιν, ἐξ ἄλλου δὲ ἵνα δείξῃ ὅτι ὅσον καὶ ἂν ἀγαπήσῃ ὁ Πέτρος τὸν Ἰωάννην, ἀλλ’ ὅμως δὲν φθάνει ποτὲ τὴν ἀγάπην ἐκείνην, τὴν ὁποίαν ἔχει ὁ Κύριος πρὸς αὐτόν. Καὶ τρίτον διδάσκει τὸν Πέτρον μὲ τὰ λόγια ταῦτα ὁ Κύριος, ὅτι δὲν πρέπει νὰ πολυπραγμονῇ προπηδῶν εἰς τὰς ἐρωτήσεις.


Ὑποσημειώσεις

[1] Περὶ τούτων βλέπε καὶ τὸ Συναξάριον τοῦ Ἀδελφοθέου Ἰακώβου κατὰ τὴν εἰκοστὴν τρίτην τοῦ Ὀκτωβρίου, ἐν τόμῳ Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[2] Ὁ Θεοφύλακτος Βουλγαρίας τὸ «ἕως ἔρχομαι» ἠννόησεν ὡς τὸν καιρὸν τῆς ἁλώσεως τῶν Ἱεροσολύμων, διότι ἔλευσις λέγεται πολλάκις ἡ ἐκδίκησις καὶ τιμωρία. Ἄλλοι δὲ τὸ ἑρμηνεύουσιν ὡς «ἕως τότε θέλω νὰ μένῃ ὁ Ἰωάννης εἰς Ἱεροσόλυμα, ἕως οὗ νὰ ἔλθω!» ἤτοι ἕως οὗ νὰ ἔλθω ἐν τῇ Κοιμήσει τῆς Μητρός μου διὰ νὰ παραλάβω τὴν ἁγίαν αὐτῆς ψυχήν, διότι μέχρι τότε ἔμεινεν ὁ Ἰωάννης εἰς Ἱεροσόλυμα, προνοῶν καὶ κηδόμενος τῆς Θεοτόκου, παραλαβὼν αὐτὴν εἰς τὰ ἴδια. Ἀφ’ οὗ δὲ ἐκοιμήθη ἐκείνη, τότε αὐτὸς ἐξῆλθεν ἀπὸ τὰ Ἱεροσόλυμα, καὶ ἐπῆγεν εἰς Ἔφεσον, κηρύττων τὸ Εὐαγγέλιον, ὡς εἴρηται ἀνωτέρω ἐν τῷ παρόντι Συναξαρίῳ. Ὁ δὲ Νικηφόρος Βλεμμίδης, εἰς τὸ πρὸς τὸν Θεολόγον τοῦτον ἐγκώμιον, περὶ τοῦ ὁποίου προείπομεν, λέγει, ὅτι αὐτὸς ὄχι μόνον μετέστη, ἀλλὰ καὶ ἀνέστη, κοιμηθεὶς μὲν καὶ ἀποθανών, εἶτα ὡς ἐν ριπῇ ἀλλαγείς, καὶ τὴν φθορὰν ἀποτινάξας καὶ ἀφθαρτισθείς. Θὰ ἔλθῃ δὲ πάλιν, λέγει, ἐν ἀφθάρτῳ σώματι ἵνα ἐλέγξῃ τὸν Ἀντίχριστον. Τοῦτο μαρτυρεῖ καὶ Ἰωάννης ὁ Εὐγενικός, ὁ ἀδελφὸς τοῦ Ἁγίου Μάρκου τοῦ Ἐφέσου καὶ Εὐγενικοῦ, λέγων εἰς τοὺς οἴκους τοὺς ὁποίους ἐφιλοπόνησεν εἰς τὸν Θεολόγον ταῦτα· «Χαῖρε ὅτι μεταστάσεως συμμετέσχες ὡς Υἱός. / Χαῖρε ὅτι ἀναστάσεως, οἷα Λόγου ἀδελφός».